قصر عطشان که بعضی آن را کاخ العطشان هم مینامند، در شمال شرقی کربلا، در یک منطقه بیابانی وسیع و تقریباً خالی از سکنه واقع شده است. منطقهای که سرشار از وقایع تاریخی است؛ اما اکنون بهدلیل بیتوجهی دولت و میراث فرهنگی عراق، این بنای باارزش که بخشهای زیادی از آن در سالهای اخیر فروریخته، در حال نابود شدن است. همچنین بنای قصر عطشان، اطلاعات تاریخی زیادی را با خود بههمراه دارد؛ ازجمله انقلاب عراق دربرابر استعمار بریتانیا. در این مطلب، در مجله رسم زیارت، همراه ما باشید تا اطلاعات کاملی را درباره این قصر تاریخی فراموششده، به شما ارائه کنیم.
درباره طاق کسری چه میدانید؟ اگر علاقهمند به شناخت مکانهای تاریخی کشور عراق هستید، خواندن این مطلب را از دست ندهید.
قدمت قصرالعطشان
قصر عطشان متعلق به قرن ۱۸ میلادی مقارن با دوران حکومت عثمانی است؛ اما برخی قدمت بیشتری برای این قصر متصور شدهاند و آن را مربوط به دوران حکومت امویان میدانند. این مکان در واقع استراحتگاهی برای مسافران و زائران بوده است. نامگذاری این کاخ بهنام عطشان، بهدلیل قرار گرفتن در منطقهٔ کویری بوده که کمآب است؛ با این حال، چاهی در داخل این سازه حفر شده تا آب زیرزمینی استخراج کند و آب مورد نیاز مسافران عبوری را فراهم کند. قصرالعطشان بنایی است که با آجر ساخته شده و ویرانهها و نقاشیهای آن، در صحرای غرب فرات بهچشم میخورد.
قصر عطشان کجاست؟
قصر عطشان یا همان کاخ العطشان در جنوب کربلا و در فاصله ۴۵ کیلومتری از این شهر واقع شده است.
در نقشه زیر، موقعیت جغرافیایی این مکان تاریخی را میبینید.
کشف قصر فراموششده بهدست جهانگردان
قصرالعطشان، این مکان تاریخی مهم، بهمرور زمان در تاریخ، بهدلیل تغییر مسیرهای تجاری به فراموشی، سپرده شد تا اینکه در اوایل قرن بیستم، توسط جهانگردان بریتانیایی، کشف شد. تاورنیه، جهانگرد فرانسوی، در سفر خود به عراق در قرن ۱۷ میلادی درباره قصرالعطشان گفته است: این قصری که تاورنیه کشف کرده، ممکن است «خان العطشان» باشد. بنای باستانی که ویرانهها و نگارههای آن در غرب فرات در حدود سی متری جنوب غربی کربلا دیده میشود، بنا به توصیف مسافران ما، از آجر و بسیاری از دیوارها و طاقهای آن ساخته شده است؛ البته برخی از طاقهای آن تا به امروز نیز دیده میشوند؛ حتی اگر ترک خورده باشند. بناهایی که بقایای آنها را در سراسر بیابان، بهصورت پراکنده میبینید، برای دولت ایران بوده و آنها را از شر حملات دولت روم، حفظ میکرده است.
قصر عطشان و انقلاب عراق علیه نفوذ بریتانیا
در زمان جنگ جهانی اول بریتانیاییها، با بهانه جلوگیری از نفوذ آلمانیها وارد عراق شدند که سبب اعتراض عراقیها شد و در ادامه، عراقیها دست به شورش گسترده علیه استعمار بریتانیاییها زدند. شورش با گسترش به مناطق شیعهنشین پایین و میانی فرات با مرکزیت کربلا، شدت گرفت. جوامع سنی و شیعه عراق در این انقلاب با هم همکاری کردند؛ اما این انقلاب شکست خورد. لازم به ذکر است که شورشیان در این انقلاب از این مکان تاریخی استفاده کردند و به آن مکان پناه برده بودند.
دیدنیهای کاخ عطشان
مصطفی فایز نعمان، باستانشناس اداره کل آثار باستانی کربلای معلی میگوید: این بنای باستانی قصر عطشان تقریباً مربعی شکل است و ابعاد آن از شمال به جنوب، «۲۵.۵ متر» و عرض آن از شرق به غرب «۲۴.۹ متر» است و توسط دیوارههای ضخیمی احاطه شده؛ همچنین ستونهای این بنای عظیم، از آجر و گچ ساخته شده است.
لازم به ذکر است که این مکان تاریخی فراموششده، در حال نابودی است و بسیاری از مسافران و زائران کشور عراق، از وجود چنین مکان با ارزشی بیاطلاع هستند. شما میتوانید از این مکان بازدید کنید و سفر بهیادماندنی داشته باشید.
قلعه الاخیضر یکی ای جاذبههای تاریخی عراق است؟ پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با این مکان، مطلب زیر را بخوانید.