کربلا، مقصدی است که هر ساله دل‌های بسیاری را به‌سوی خود می‌کشاند؛ جایی که عاشقان اهل‌بیت (ع) برای زیارت امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) راهی این سرزمین مقدس می‌شوند؛ اما در کنار حرم‌های مطهر، مکان‌های زیارتی دیگری نیز در این شهر وجود دارد که کمتر شناخته شده‌اند و یکی از این مکان‌ها، مقام امام زمان (عج) است. مقام حضرت مهدی (عج)، مکانی است که طبق روایات، حضرت ولی‌عصر (عج) در آنجا نماز خوانده‌اند. این مقام، فضایی آرام و روحانی دارد و زائرانی که به کربلا می‌روند، می‌توانند لحظاتی را در این مکان به دعا و راز و نیاز بپردازند. این مکان، به دلیل انتساب به حضرت مهدی (عج) برای زائران اهمیت ویژه‌ای دارد و بسیاری از افراد در طول سفر زیارتی خود، برای دعا و نماز به این مقام می‌روند.
مقام امام زمان عج در کجاست؟
مقام امام زمان (عج) یکی از مکان‌های زیارتی کربلا است که در شمال این شهر و در کنار نهر علقمه واقع شده است. این مقام در انتهای خیابان سدره‌المنتهی و در کنار رود یا نهر حسینیه قرار دارد. برای دسترسی به این مکان مقدس، زائران می‌توانند از حرم امام حسین (ع) به سمت خیابان سدره حرکت کرده و با حدود ۱۰ دقیقه پیاده‌روی به مقام امام زمان (عج) برسند. همچنین، استفاده از وسایل نقلیه محلی مانند گاری‌های موتوری (توک توک) که در این خیابان فعالیت می‌کنند، می‌تواند زمان رسیدن به این مقام را به یکی دو دقیقه کاهش دهد. با توجه به نزدیکی این مقام به حرم مطهر، زائران به‌راحتی و با کمی پرس‌وجو به این مکان معنوی دسترسی پیدا می‌کنند.
موقعیت مکانی و آدرس مقام امام زمان عج را در نقشه گوگل می‌بینید.
اعمال مقام امام زمان در کربلا
زیارت مقام امام زمان (عج) در کربلا با انجام اعمال و دعاهای خاصی همراه است که به زائران توصیه می‌شود. برخی از این اعمال عبارت‌اند از:
۱. خواندن دعای فرج
در این مقام، خواندن دعای فرج برای تعجیل در ظهور امام زمان (عج) بسیار توصیه شده است. این دعا در بسیاری از منابع دینی آمده و مورد تأکید علما قرار گرفته است.
۲. برگزاری دعای ندبه در صبح‌های جمعه
بر اساس منابع معتبر، هر صبح جمعه، دعای ندبه در این مکان خوانده می‌شود و زائران با حضور در این مراسم، به یاد امام زمان (عج) و در فراق ایشان دعا می‌کنند.
۳. خواندن زیارت عاشورا
با توجه به نزدیکی این مقام به حرم امام حسین (ع)، خواندن زیارت عاشورا در این مکان توصیه شده است. این زیارت‌نامه در بسیاری از کتب ادعیه موجود است و زائران می‌توانند با خواندن آن، به یاد مصائب امام حسین (ع) باشند.
۴. برگزاری مراسم نذورات در عصر جمعه
طبق روایات، زنان در عصر جمعه، نذورات خود را در این مکان پخش می‌کنند و با این عمل، به تبرک و توسل به امام زمان (عج) می‌پردازند.
۵. انداختن حاجات در نهر نزدیک مقام
برخی از زائران، حاجات خود را در توده‌ای از گِل می‌گذارند و درون نهر آب نزدیک مقام می‌اندازند، به امید برآورده شدن نیازهایشان.
انجام این اعمال در مقام امام زمان (عج) می‌تواند به تقویت ارتباط معنوی زائران با حضرت مهدی (عج) و اهل‌بیت (ع) کمک کند و سفر زیارتی آن‌ها را پربارتر سازد. البته در کنار این‌ها، اعمال زیارت امام حسین (ع) را نیز فراموش نکنید.
نماز مقام امام زمان
یکی از اعمال مستحبی که در مقام امام زمان (عج) در کربلا انجام می‌شود، خواندن نماز امام زمان (عج) است. این نماز دو رکعتی به نیت تعجیل در ظهور حضرت مهدی (عج) اقامه می‌شود و کیفیت آن به شرح زیر است:
- نیت:
نماز را به نیت تعجیل در ظهور امام زمان (عج) و قربتاً الی الله آغاز کنید. - رکعت اول:
پس از تکبیر و شروع نماز، سوره حمد را تا آیه «إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» بخوانید.
آیه «إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» را صد مرتبه تکرار کنید.
ادامه سوره حمد را تا پایان بخوانید.
سپس سوره توحید (قل هو الله احد) را یک‌مرتبه قرائت کنید.
در رکوع، ذکر «سُبْحانَ رَبِّیَ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ» را هفت مرتبه بگویید.
در هر یک از دو سجده، ذکر «سُبْحانَ رَبِّیَ الأَعْلَىٰ وَ بِحَمْدِهِ» را هفت مرتبه تکرار کنید. - رکعت دوم:
مانند رکعت اول، سوره حمد را تا آیه «إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» بخوانید.
آیه «إِیّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» را صد مرتبه تکرار کنید.
ادامه سوره حمد را تا پایان بخوانید.
سپس سوره توحید را یک‌مرتبه قرائت کنید.
در رکوع و سجده‌ها، همان اذکار رکعت اول را به همان تعداد تکرار کنید.
- پس از نماز:
پس از سلام نماز، دعای «اللهم عجل لولیک الفرج» را بخوانید و برای تعجیل در ظهور حضرت مهدی (عج) دعا کنید.
این نماز در منابع معتبر دینی ذکر شده و به‌ویژه در مکان‌های منسوب به امام زمان (عج) مانند مقام ایشان در کربلا، خواندن آن توصیه شده است. با انجام این نماز در مقام امام زمان (عج)، زائران می‌توانند ارتباط معنوی خود را با حضرت مهدی (عج) تقویت کرده و برای تعجیل در ظهور ایشان دعا کنند.
معماری مقام صاحب‌الزمان در کربلا
مقام امام زمان (عج) در کربلا با مساحتی حدود ۱۳۰۰ مترمربع، دارای معماری خاص و معنوی است که به زائران احساس آرامش و نزدیکی به حضرت مهدی (عج) می‌بخشد. این بنا دارای سه ورودی است که به صحن اصلی منتهی می‌شوند. در داخل، یک محراب تزئین‌شده و یک گنبد کاشی‌کاری شده با طراحی‌های زیبا و متناسب با معماری اسلامی مشاهده می‌شود. نمای خارجی بنا با سنگ مرمر پوشانده شده که جلوه‌ای خاص به آن بخشیده است.
در سال‌های اخیر، بازسازی و نوسازی‌های متعددی در این مقام انجام شده است. در سال ۱۳۹۱ هجری قمری، بخش‌هایی از بنا توسط حاج محسن حمید الوزنی تخریب و سپس بازسازی شد. همچنین، در سال‌های اخیر، آستان مقدس حضرت عباس (ع) اقدام به بازسازی و نوسازی مقام امام زمان (عج) کرده است که شامل نصب کاشی‌های معرق، گچ‌کاری‌های هنری و بهبود سیستم‌های روشنایی و تهویه می‌شود. این اقدامات، با حفظ ویژگی‌های معماری اسلامی و سنتی، به حفظ و تقویت معنویت این مکان مقدس کمک کرده و تجربه‌ای معنوی و دلنشین برای زائران فراهم می‌کند.
دیدنی‌های اطراف حضرت مهدی در کربلا
در اطراف مقام امام زمان (عج) در کربلا، مکان‌های زیارتی و تاریخی متعددی وجود دارد که هر یک با ویژگی‌های خاص خود، تجربه‌ای معنوی و دلنشین برای زائران فراهم می‌کند. در ادامه به برخی از این مکان‌ها اشاره می‌کنیم:
- حرم مطهر امام حسین (ع): این حرم مقدس در فاصله‌ای کوتاه از مقام امام زمان (عج) واقع شده و زیارت آن از جمله مهم‌ترین اعمال در سفر به کربلا است.
- حرم حضرت عباس (ع): حرم حضرت عباس (ع) در نزدیکی حرم امام حسین (ع) قرار دارد و زیارت آن نیز از جمله مکان‌های موردتوجه زائران است.
- تل زینبیه: این مکان تاریخی در جنوب غربی حرم امام حسین (ع) واقع شده و محل استقرار حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) و دیگر زنان و کودکان اهل‌بیت (ع) پس از واقعه عاشورا بوده است.
- بین‌الحرمین: منطقه‌ای است که حرم‌های امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) را به هم متصل می‌کند و یکی از مکان‌های زیارتی مهم در کربلا به شمار می‌رود.
- مقام امام صادق (ع): این مقام در نزدیکی حرم امام حسین (ع) واقع شده و محل استراحت امام صادق (ع) در مسیر سفر به کربلا بوده است.
مقام‌های منسوب به امام زمان
علاوه‌بر مقام امام زمان (عج) در کربلا، مکان‌های دیگری در جهان اسلام به حضرت مهدی (عج) منسوب هستند که هر یک با ویژگی‌های خاص خود، موردتوجه و زیارت شیعیان قرار دارند. در ادامه به برخی از این مکان‌ها اشاره می‌کنیم:
- مسجد سهله در کوفه: این مسجد تاریخی در نزدیکی شهر کوفه قرار دارد و به‌عنوان یکی از مکان‌های منسوب به حضرت مهدی (عج) شناخته می‌شود. براساس برخی روایات، حضرت مهدی (عج) در دوران ظهور خود، این مکان را به‌عنوان محل زندگی خود انتخاب خواهند کرد.
- چاه مسجد جمکران در قم: مسجد جمکران در نزدیکی روستای جمکران در قم واقع شده و بر اساس قول معروف، به دستور حضرت مهدی (عج) توسط حسن بن مثله جمکرانی ساخته شده است. چاه مسجد جمکران نیز مکانی است که ارتباطی خاص با حضرت مهدی (عج) دارد و زائران برای دعا و نیایش به آنجا می‌روند.
- مسجد حنانه در نجف: در شهر نجف اشرف قرار گرفته و یکی از مکان‌های منسوب به حضرت مهدی (عج) است. بر اساس برخی روایات، حضرت مهدی (عج) در این مکان ظهور خواهند کرد.
بازدید از این مکان‌ها می‌تواند تجربه‌ای معنوی و دلنشین برای زائران فراهم کند و ارتباطی عمیق‌تر با تاریخ و آموزه‌های اهل‌بیت (ع) برقرار سازد.
